بررسی اوضاع اجتماعی اصفهان از نگاه سفرنامه های اروپایی عصر ناصری

چکیده دوران حکومت ناصرالدین شاه قاجار یکی از طولانی ترین دوران فرمانروایی یک پادشاه درایران بوده است این زمان اوج رقابت استعماری دولت روس و انگلیس در ایران و تلاش آنها برای شناخت فرهنگ و تمدن یک جامعه و نفوذ در بطن جامعه ایران است به همین خاطر مسافران مختلف از کشورهای گوناگون مخصوصاً انگلستان که برای حفظ هندوستان خواستار تحت نفوذ در آوردن ایران بوده اند و با عناوین گوناگون به این کشور سرازیر شدند از جمله شهرهایی که همیشه مورد توجه سیاحان بوده است شهر اصفهان می باشد که روزگاری پایتخت ایران بوده و در زمان قاجار یکی از بزرگترین مراکز تجاری و شهر نشینی ایران محسوب می شده است و از طرف دیگر به دلیل قدمت تاریخی و وجود اقلیت های مذهبی به خصوص ارامنه در این شهر و تلاش قدرتهای اروپایی برای رابطه برقرار کردن با آنان و تحت نفوذ در آوردن آنها از طریق مذهبی، مورد توجه سیاحان و جهانگردان خارجی بوده است. با این حال سفرنامه های اروپاییان مخصوصاً سفرنامه های سیاحان انگلیسی و آلمانی دارای مطالب ارزشمند بسیاری است که برای شناخت مردم اصفهان در عصرناصری به دلیل محتوای اجتماعی از اهمیت بسیاری برخودار هستند. همچنین آغاز فعالیت فرقه ی بابیه در اصفهان و تلاش برخی از سیاحان برای شناخت این فرقه وکمک به ترویج آن در بعضی سفرنامه ها ی انگلیسی انعکاس یافته است. این پژوهش باروش توصیف – تحلیل در صدد پاسخگویی به این سوال است که اوضاع اجتماعی شهر اصفهان در عصر ناصری بر مبنای گزارش سفرنامه نویسان اروپایی چگونه بوده است . هدف از این پژوهش بررسی حیات اجتماعی اصفهان در عصر ناصرالدین شاه قاجار از نگاه سیاحان اروپایی و تأثیر ملیت با موقعیت اجتماعی، شغل و منا فع سفرنامه نویسان در نگرش آنان در مورد موقعیت اجتماعی مردم اصفهان شده است. کلید واژه: اصفهان، وضعیت اجتماعی، سفرنامه نویسان اروپایی، عصر ناصری